Het Brouwershuis in Antwerpen: een stand van zaken (?)

Het ‘Gilbert Van Schoonbekejaar’ ligt ondertussen achter ons en het is dus tijd een en ander op een rijtje te zetten. Eerste doelstelling van dit jaar was de naam Gilbert Van Schoonbeke terug enige bekendheid te geven. Zoals meermaals gezegd kan niet ontkend worden dat de man een bijzonder belangrijke invloed heeft gehad op de Antwerpse stadsontwikkeling in het algemeen, en op de brouwnijverheid en waterverdeling in het bijzonder.

De Vrienden van het Brouwershuis besloten om ook (o.m.) de stad wat aan te porren door een hele rij evenementen op poten te zetten om deze gewiekste ondernemer terug enig aanzien te geven. De restauratie van het Waterhuis/ Brouwershuis moet dan de kers op de taart worden, maar dat zal nog even op zich laten wachten, vrezen we.  Er werd dus het afgelopen jaar niet stilgezeten en daarvan kregen we nu wat cijfermateriaal.

Eenmalige activiteiten

 In totaal werden een goede 30 lezingen gegeven, gaande van 25 tot 250 aanwezigen. Een boek, stripverhaal en Gilbert bier werden gemaakt en vlot verspreid. In het Vleeshuis vonden 6 concerten plaats met Gilbert Van Schoonbeke als achtergrond. Er was een tuinreceptie in het Leikwartier, destijds aangelegd door Gilbert. Opvallend was de zogenaamde turfvaart, waarbij het traject Veenendaal- Antwerpen op meerdere dagen werd overgedaan met een oud schip. Omvangrijker was het symposium  over ‘Vloeibaar Ondernemerschap’. Niet zo veel deelnemers, deze keer, maar van een bijzonder hoog historisch en technisch gehalte. Ook apart was de organisatie van een Planningsprijs, waar stedenbouwkundigen in navolging van Gilbert hun ding konden doen. En dan was er nog het concert van Stef Bos, deze zanger van Veenendaalse komaf heeft jaren in Antwerpen gewoond. De opbrengst van dit door de Lions club georganiseerd concert ging integraal naar een goed doel. Als laatste kwam dan de bedrijfsvoorstelling van PortXL, een samenwerkingsverband tussen havenbedrijven, waarbij de gefilmde presentatie en rode draad door een (geacteerde) Gilbert Van Schoonbeke werd verzorgd.

Tentoonstellingen

En dan waren er de twee tentoonstellingen: eentje, meer bescheiden, in het Vleeshuis, waar naar schatting toch een ruime 20.000 mensen passeerden (die eigenlijk vooral voor ’t Vleeshuis kwamen), en dan de ‘officiële’ tentoonstelling in het Maagdenhuis (dat werd opgericht met de erfenis van Gilbert), waar nog eens apart 5500 mensen op bezoek kwamen. De medewerking van uiteenlopende organisaties, Stad Antwerpen, Waterlink, de Antwerpse Universiteit , e.v.a. , hebben er zo voor gezorgd dat naar schatting een kleine 29600 mensen een bezoek brachten of een lezing bijwoonden. Best indrukwekkend, als je het zo ziet!

Voorlopige conclusie

Zonder al te voorbarig naar conclusies te willen springen toch dit: Uit de resultaten mag blijken dat er vandaag de dag nog steeds ruime belangstelling is voor historisch erfgoed. Daar hoefden we dit alles niet voor te organiseren, dat wisten we al, maar het werd hier nog eens duidelijk aangetoond. Het zou meer dan mooi zijn moest de overheid een tandje willen bijsteken. We weten dat je geen appels met peren mag vergelijken, maar we zien dat de staat wel geld vind voor tal van zaken, terwijl kostbaar erfgoed  blijft verkommeren. Ronduit schande! Of moeten wij ook, zoals de ‘culturo’s’ met tomaten beginnen smijten?

Toekomst

Ondertussen zit het dossier Brouwershuis nog steeds ergens tussen de stapel op Vlaams niveau. Laat dit geen verwijt zijn, er zijn op dat vlak wel meer katten te geselen, daar hebben we begrip voor. Maar ondertussen is de situatie niet meer dringend, maar schrijnend en gaat de toestand in ’t Brouwershuis maand na maand verder achteruit. De stad heeft nu wel beslist onmiddellijke instandhoudingswerken uit te voeren, maar dat is een beetje dweilen met de kraan open. Tegelijkertijd wordt er geprobeerd (ook vanuit de stadsdiensten, trouwens) het dossier hoger op de stapel te krijgen door hoogdringendheid in te roepen. Werk voor specialisten ter zake! De Vrienden van het Brouwershuis zitten ondertussen ook niet stil. Er wordt met name al druk gewerkt aan een tentoonstelling over de zgn. Herentalse Vaart, een kanaal dat aftakte van de Schijn, en vers water tot in de stad bracht. Water, dat via de Brouwersbuis, uiteindelijk in het Waterhuis terecht kwam, en daar over de vele brouwerijen verdeeld werd. Er zijn van dit kanaal, en van het Spuihuis, waar de Schijn werd afgetakt, nog stille getuigen en ruïnes over. Tijd dus, om ook daaraan aandacht te besteden! We houden u graag op de hoogte! (De Zytholoog #69 2020/06)